Toen ik voor mijn opleiding stage liep op Tasmanië (Australië) leerde ik de pastinaak kennen. Samen met de zoete aardappel is het een groente die je destijds nog maar weinig zag in Nederland. In Australië wordt beide veel gebakken in een pan met olie en ik vond het heerlijk! Thuis ging ik dan ook op zoek naar deze groente die ik niet kende.
Vergeten groente
Hoewel ik de pastinaak nu veel vaker in de winkel zie liggen, was het lang een vergeten groente. Verdreven door de opkomst van wortels en aardappelen raakte hij naar de achtergrond. Jammer, want de pastinaak is super veelzijdig én gezond.
De pastinaak is familie van de wortel (schermbloemenfamilie) maar dan wit van kleur. Vandaar dat hij ook wel witte peen wordt genoemd.
De smaak is vrij zoet, met een lichte anijsachtige smaak. De pastinaak is erg gezond, want hij zit vol vitamine B (o.a. foliumzuur), C, E en K. En daarnaast mineralen als kalium, magnesium, zink en ijzer. Met name door het kalium kan pastinaak positief bijdragen aan gezonde bloeddruk en een gezond hart. Doordat de peen veel vezels bevat geeft hij een verzadigd gevoel en is hij goed voor de spijsvertering. Pastinaak heeft een vochtafdrijvende werking. Tot slot zit er falcarinol in de pastinaak, een antioxidant die onze cellen beschermd tegen vrije radicalen. Hierdoor kan de pastinaak het risico op chronische ziekten helpen verminderen door afname van oxidatieve stress.
Pastinaak bereiden
De pastinaak is een veelzijdige, voedzame groente. Zoals ik al schreef at ik de pastinaak in Australië vooral gebakken in olie.
Geroosterd in de oven vind ik ook erg lekker en zo klaarmaken is super simpel: pastinaak schillen en in blokjes snijden, vermengen met olijfolie, honing, rozemarijn, zout en peper. Verspreiden op de bakplaat en dan 25-30 minuten in de oven.
Verder voeg ik de pastinaak graag toe aan de hutspot, die ik maak van aardappelen, winterwortel en prei. Verder is pastinaakpuree een heerlijke optie en voor soep is de pastinaak ook goed te gebruiken.
Tot slot kun je de pastinaak rauw eten en hem bijvoorbeeld geraspt toevoegen aan een salade.
Pastinaak in de tuin
Al een aantal jaar zaaide ik pastinaak in onze moestuin en hoewel er gezegd wordt dat het een makkelijke groente is, kwam er steeds niets van boven. Toch bleef ik proberen. En ineens was het raak. Voor het eerst in mijn leven kon ik pastinaak oogsten uit eigen tuin. En hoe! Want er kwamen enorme wortels de grond uit, waar we in de nazomer heerlijk van aten.
Het zaad zaai je in het voorjaar (half april – half mei) en ik denk dat het warme weer in dat voorjaar, en dus voldoende zonlicht, een positieve bijdrage had. Later las ik dat de pastinaak inderdaad van een zonnige plek houdt.
Omdat ik eigenlijk niet zo goed wist tot wanneer ik kon oogsten en ik een enorme oogst had, liet ik de pastinaak lang in de tuin staan. Nadat het blad afstierf liep het opnieuw uit en daar leerde ik van dat de planten dan vezelig worden en niet lekker meer zijn. Ik rooide de laatste wortels dus om zo de tuin weer leeg te maken. Twee planten liet ik echter staan om ‘de natuur zijn gang laten gaan’.
Pastinaak in het zaad geschoten
Het resultaat daarvan was dat die twee planten in het zaad schoten. Dit was een super mooi gezicht aangezien de plant eerst vol zit met schermen vol gele bloemetjes. Daarna vormde zich het zaad: platte, ronde zaden die ik makkelijk van de plant af kon halen.
Tegelijkertijd wachtte ik op een nieuwe oogst, maar die bleef door het natte voorjaar (?) uit. Jammer, maar helaas… zo gaat het in de tuin. Volgend jaar wilde ik het zeker opnieuw gaan proberen.
Pastinaak uit eigen zaad
Maar nergens zoveel wonderen als in de natuur! Het bleek dat de gevallen zaadjes gewoon gingen kiemen. En hoewel het dus later was dan de normale zaaitijd, kwam het prima op! De lichte zaadjes waren ook met de wind meegenomen, want ook op andere plaatsen zag ik de plantjes ineens tevoorschijn komen.
De plantjes bleven klein en ook de wortels hadden voor de winter niet meer genoeg tijd om uit te groeien tot een grote oogst, maar de smaak was prima!
Nu richting voorjaar is het afwachten of er nog meer spontaan opkomt. Ik hoop uiteraard op een mooi voorjaar met vroege kieming, zodat de pastinaken ook weer een mooie grootte krijgen!
De natuurlijke moestuin
En zo doe ik het nu steeds meer. Niet meer alleen maar werken volgens de instructies op het pakje, maar kijken wat de natuur zelf doet. Van alle groenten in de tuin heb ik dit jaar een aantal planten in het zaad laten komen. Zo kan ik zien wat er gebeurt. Sowieso vond ik het al een mooi gezicht om de rode bieten, de sla en de broccoli in bloei te zien staan. Nu is het geduldig afwachten wat het komende jaar gaat brengen. En ik geniet al van het vooruitzicht♥
